Jak kawa wpływa na ciśnienie krwi?
Kawa jest drugim pod względem częstości spożywania napojem – po wodzie. Ocena wpływu kawy na zdrowie budzi jednak kontrowersje. Niektórzy, opierając się głównie na starych badaniach, uważają, że picie kawy zwiększa częstość występowania wysokiego ciśnienia tętniczego i chorób układu krążenia.(1-5)
Tymczasem ostatnie badania przeprowadzone w kontrolowanych warunkach wskazują, że umiarkowane spożycie kawy (3-4 porcje kawy dziennie) nie jest szkodliwe, a nawet może być korzystne zarówno u osób zdrowych, jak i u osób z nadciśnieniem.(5)
Ciekawostki o kawie w pigułce
-
palone ziarna kawy pochodzą z palenia zielonych ziaren kawy uzyskiwanych z owoców kawowca, który rośnie w tropikach(1)
-
na świecie istnieje ponad 80 różnych gatunków kawowców. Dla produkcji kawy największe znaczenie mają gatunki arabica (Coffea arabica) i robusta (Coffea robusta lub Coffea canephora)(1)
-
70% światowego spożycia kawy to kawa arabica, a reszta to kawa robusta(1)
-
główna różnica między kawą arabica i robusta polega na charakterze czarnego nektaru. Arabica ma bardziej jedwabisty smak z kilkoma różnymi nutami, natomiast smak robusty jest mocniejszy i bardziej jednolity.
-
zarówno arabica, jak i robusta zawierają kofeinę. Badania pokazują, że kawa robusta jest bogatsza w kofeinę niż arabica. W ujęciu liczbowym, średnio:
-
100 gramów zielonej kawy robusta zawiera 182 miligramy (mg) kofeiny, natomiast
-
na 100 gramów zielonej kawy arabica przypadają 154 mg kofeiny.(1)
-
Rycina 1. Zawartość kofeiny (mg) w wybranych napojach.
Kawa to nie tylko kofeina
Błędem jest utożsamianie kawy z zawartą w niej kofeiną.
W rzeczywistości standardowa porcja kawy zawiera od 80 do 100 mg kofeiny. Dla porównania, porcja napojów kofeinowych może zawierać od 30 do 40 mg kofeiny, porcja czarnej lub zielonej herbaty może dostarczyć od 30 do 50 mg kofeiny, a porcja napojów energetycznych może zawierać od 40 do 250 mg kofeiny.(2) Warto też wiedzieć, że również „bezkofeinowa” kawa nie jest zupełnie pozbawiona kofeiny.
Niemniej kawa oprócz kofeiny zawiera inne składniki, które mogą mieć korzystny wpływ na organizm człowieka.
Kawa zawiera:(1,3,4)
-
węglowodany,
-
lipidy,
-
błonnik rozpuszczalny w wodzie,
-
minerały (np. potas, magnez),
-
pierwiastki śladowe (np. mangan),
-
witaminy (np. witaminę B3),
-
kofeinę i związki pokrewne (np. teofilinę i teobrominę) oraz,
-
polifenole o działaniu przeciwutleniającym (np. kwas chlorogenowy).(3)
Czy wiesz, że…?
Specyficzny, złożony skład kawy wyjaśnia również, dlaczego sama kofeina inaczej wpływa na ciśnienie krwi niż kawa.(3)
Fakty na temat spożycia kawy
Pogląd, że kawa stanowi czynnik ryzyka rozwoju wysokiego ciśnienia krwi, uchodzi za przestarzały. Kawy nie należy więc już uważać za napój powodujący wysokie ciśnienie krwi.(4,5)
Na podstawie przeglądu wyników najnowszych badań naukowych, w tym wyników 34 publikacji, można stwierdzić, co następuje:
-
większość konsumentów wypija 3-4 porcje kawy dziennie. To właśnie ilość, którą uważa się za „najbezpieczniejszą” ilość kawy na dzień. Badania wykazały, że umiarkowane spożycie kawy (3-4 kawy dziennie) ma obojętny bądź potencjalnie korzystny wpływ na ciśnienie krwi, niewydolność serca i zaburzenia rytmu serca,(5)
-
kawa nie jest zabroniona nawet przy istniejącym wcześniej nadciśnieniu, niewydolności serca czy zaburzeniach rytmu serca. Kładzie się nacisk na umiar w jej spożywaniu,(5)
-
spożywanie dużych ilości kawy może mieć poważne konsekwencje (np. niepokój, zaburzenia snu, choroby układu krążenia, zgon).(5)
-
według niektórych badań spożywanie kawy, ze względu na zawartość diterpenów, może przyczyniać się do podniesienia poziomu cholesterolu we krwi, co może prowadzić do chorób układu krążenia,(4)
-
nie ma istotnej różnicy w częstości występowania chorób sercowo-naczyniowych pomiędzy konsumentami kawy bezkofeinowej a konsumentami kawy kofeinowej.(5)
Czy wiesz, że…?
-
Kawa działa inaczej na osoby pijące ją tylko okazjonalnie niż na osoby pijące ją regularnie.(3,5)
-
W przypadku osób, które rzadko piją kawę, spożycie dawki kawy może spowodować chwilowy wzrost ciśnienia krwi o kilka milimetrów słupa rtęci (mm Hg). Natomiast u regularnych kawoszy nie występuje już wzrost ciśnienia krwi po spożyciu „czarnego” napoju. Zjawisko to można wyjaśnić przyzwyczajeniem.(5)
-
Kawa jest wchłaniana z przewodu pokarmowego krótko po spożyciu, przez około 30-45 minut, a więc od razu można odczuć jej ożywcze, orzeźwiające działanie.(5)
Czy wolno pić kawę?
Dawniej wiele osób obawiało się picia kawy, ponieważ uważano, że wiąże się ona ze zwiększonym ryzykiem wysokiego ciśnienia krwi i innych problemów sercowo-naczyniowych. Jednak wraz z rozwojem wiedzy okazało się, że kawa ma obojętny lub potencjalnie korzystny wpływ na ciśnienie krwi.(1,3-5)
Nikt więc nie musi odmawiać sobie pojedynczej kawki, ale pamiętaj by pić kawę z rozwagą i umiarem!
Piśmiennictwo
- (1) Caracostea LM, Sirbu R, Busuricu F. Determination of caffeine content Arabica and Robusta green coffee of Indian origin. Eur J Nat Sci Med. 2021;4,1. Return to content
- (2) https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/spilling-beans-how-much-caffeine-too-much Return to content
- (3) Geleijnse JM. Habitual coffee consumption and blood pressure: An epidemiological perspective. Vasc Health Risk Manag. 2008;4(5):963-970. Return to content
- (4) Kujawska A, Kujawski S, Hajec W et al. Coffee consumption and blood pressure: Results of the second wave of the cognition of older people, education, recreational activities, nutrition, comorbidities, and functional capacity studies (COPERNICUS). Nutrients 2021;13,3372. Return to content
- (5) Chrysant SG. The impact of coffee consumption on blood pressure, cardiovascular disease and diabetes mellitus. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2017;15(3):151-156. Return to content
Powiązane artykuły:
Tabletki Aspirin® Cardio są wskazane u osób z wieloma czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego, w celu zmniejszenia ryzyka zawału mięśnia sercowego i udaru niedokrwiennego mózgu.
Aspirin® Cardio - Informacja o leku
Lek zawiera kwas acetylosalicylowy i jest dostępny bez recepty. Bayer Sp. z o.o.
Al. Jerozolimskie 158, 02-326 Warszawa.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
