Tabela oceny ryzyka sercowo-naczyniowego
Poznaj swoje ryzyko sercowo-naczyniowe, aby lepiej zrozumieć zalecenia lekarza i monitorować osiąganie pierwszych pozytywnych rezultatów.
Zawał. Przerażające słowo. Każdy z nas słyszał o kimś, kogo zabrano do szpitala z zawałem. Nie ma wątpliwości, że zawał serca to stan potencjalnie zagrażający życiu. Na to, kto jest obarczony większym ryzykiem i kogo może to spotkać, wpływa kilka czynników. Warto znać te czynniki ryzyka, ponieważ połączenie dwóch lub trzech czynników niestety może predysponować do zawału niemal każdego. Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego jest niezbędna w celu podjęcia właściwych kroków w zakresie profilaktyki sercowo-naczyniowej, które zależą od kategorii ryzyka.(1)
Może ci w tym pomóc tabela oceny ryzyka SCORE. Przy użyciu tego prostego narzędzia możesz ocenić swoje ryzyko sercowo-naczyniowe. Na podstawie kilku prostych danych ocenisz ryzyko poważnej choroby sercowo-naczyniowej w ciągu najbliższych 10 lat. Wyjaśnimy krok po kroku, jak korzystać z tabeli.(1)
Oś pozioma pokazuje poziom cholesterolu w surowicy. Wyniki badań krwi zwykle zawierają informacje na temat stężenia cholesterolu. Sprawdź swoje najnowsze wyniki, żeby zaznaczyć odpowiednie wartości w tabeli. Co to jest wysoki poziom cholesterolu? Z badań populacji USA wynika, że optymalny poziom cholesterolu całkowitego wynosi około 150 mg/dl (3,8 mmol/l), co odpowiada stężeniu LDL-C około 100 mg/dl (2,6 mmol/l).(2) Połączenie siedzącego trybu życia i nieprawidłowego odżywiania może spowodować wzrost poziomu lipidów we krwi, co może być niezwykle szkodliwe dla układu sercowo-naczyniowego. Nagromadzone w naszym organizmie lipidy zawierają substancje prozapalne, które mogą spowodować znaczne uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych, tworząc optymalne warunki do tworzenia się zakrzepów. Dlatego właśnie poziom cholesterolu w surowicy krwi jest głównym czynnikiem predysponującym do wystąpienia zawału.(2)
Oś pionowa pokazuje skurczowe ciśnienie krwi (nazywane też „górną granicą”). Możesz je sprawdzić za pomocą zwykłego pomiaru ciśnienia krwi. Wysokie ciśnienie krwi często nie daje żadnych objawów, dlatego warto je sprawdzać od czasu do czasu. O wysokim ciśnieniu mówimy wtedy, gdy górna granica przekracza 140.(3)
Wiek, płeć i palenie tytoniu mają znaczenie dla oceny ryzyka. Za sprawą hormonu o nazwie estrogen kobiety poniżej 55. roku życia są mniej zagrożone niż mężczyźni w tym samym wieku. Po menopauzie organizm przestaje produkować ten hormon i różnica ryzyka zawału między kobietami i mężczyznami zaczyna maleć.(4)
Możesz sprawdzić w tabeli, do której kategorii ryzyka należysz. Na przykład wiele niepalących kobiet i mężczyzn poniżej 40. roku życia z niskim poziomem cholesterolu i prawidłowym ciśnieniem krwi ma wyniki w zielonej strefie, co oznacza, że są sklasyfikowani jako osoby o niskim ryzyku. Wraz z wiekiem oraz ciśnieniem krwi i poziomem cholesterolu odbiegającymi od normy wyniki przechodzą najpierw do żółtej strefy zwiększonego ryzyka, a następnie do czerwonej strefy wysokiego ryzyka.(1)
Nie zniechęcaj się, nawet jeśli twój wynik mieści się poza zieloną strefą.
Myśl o jutrze. Żyj dobrze. Przeżywaj swoje życie świadomie.
Jedz zdrowiej, częściej wstawaj z wygodnego fotela i zażywaj więcej ruchu, choćby to miało to polegać tylko na tym, że wysiądziesz o jeden przystanek wcześniej z autobusu czy tramwaju i trochę się przejdziesz. Otyłość nie jest problemem kosmetycznym. Nie należy się odchudzać po to, by dostosować się do popularnego kanonu piękna. Aby zachować zdrowie, zwracaj uwagę na to, co jesz, jakich składników używasz i czy możesz zastąpić tradycyjną żywność zdrowszymi alternatywami. Jedz więcej warzyw, i owoców, a mniej cukru i zbóż. Krok po kroku zastępuj je stopniowo, w miarę zużywania zapasów w spiżarni. W pewnym momencie zorientujesz się, że używasz mąki pełnoziarnistej lub niskowęglowodanowej i przechodzisz na ksylitol i oliwę z oliwek.
Wiemy, że jeśli chodzi o naukę radzenia sobie ze stresem, to łatwiej powiedzieć niż zrobić. Pewien poziom stresu może być nawet korzystny, może pobudzać i dodawać energii, ale stały, emocjonalnie wyczerpujący stres może prowadzić do choroby. Spróbuj naładować baterie i wyrwij się z rutyny na kilka godzin. Miła pogawędka z przyjaciółmi, zabawa z psem lub obejrzenie filmu z ukochaną osobą może być dobrym sposobem na przyjemne spędzenie czasu wolnego.
Nawet po kilkudziesięciu latach palenia można zmniejszyć ryzyko zawału serca, rzucając papierosy.(5) Ogólna śmiertelność wśród byłych palaczy spada stopniowo, zbliżając się do śmiertelności osób, które nigdy nie paliły, w ciągu 10-15 lat od rozpoczęcia abstynencji. Nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia, czy w to wierzysz, czy nie.(5)
Oprócz wprowadzenia zmian stylu życia przydatne mogą być również leki, które pomagają zapobiegać problemom sercowo-naczyniowym spowodowanym przez powyższe czynniki ryzyka. Aspirin® Cardio z kwasem acetylosalicylowym zapobiega tworzeniu się zakrzepów, zmniejszając ryzyko zawału. Nie czekaj z podjęciem działania, aż dokonają się szkody na Twoim zdrowiu. Wynik w kategorii powyżej 10% w tabeli oceny ryzyka oznacza, że powinieneś omówić swój stan z lekarzem, aby znaleźć najlepszą dla siebie opcję.
Piśmiennictwo
- (1) Piepoli MF, Hoes AW, Agewall S, i wsp. 2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: The Sixth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of 10 societies and by invited experts) Developed with the special contribution of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR). Eur Heart J. 2016;37(29):2315-2381. doi:10.1093/eurheartj/ehw106. Return to content
- (2) Grundy SM, Stone NJ, Bailey AL, i wsp. 2018 AHA/ACC/AACVPR/AAPA/ABC/ACPM/ADA/AGS/APhA/ASPC/NLA/PCNA Guideline on the Management of Blood Cholesterol: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines [opublikowana korekta w Circulation. 18 czerwca 2019 r.;139(25):e1182-e1186]. Circulation. 2019;139(25):e1082-e1143. doi:10.1161/CIR.0000000000000625. Return to content
- (3) Williams B, Mancia G, Spiering W, i wsp. 2018 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension [opublikowana korekta w Eur Heart J. 2019 Feb 1;40(5):475]. Eur Heart J. 2018;39(33):3021‐3104. doi:10.1093/eurheartj/ehy339. Return to content
- (4) Gao Z, Chen Z, Sun A, Deng X. Gender differences in cardiovascular disease. Medicine in Novel Technology and Devices. 2019;100025. doi:10.1016/j.medntd.2019.100025. Return to content
- (5) Rigotti NA, Pasternak RC. Cigarette smoking and coronary heart disease: risks and management. Cardiol Clin. 1996;14(1):51-68. doi:10.1016/s0733-8651(05)70260-5. Return to content
Powiązane artykuły:
Tabletki Aspirin® Cardio są wskazane u osób z wieloma czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego, w celu zmniejszenia ryzyka zawału mięśnia sercowego i udaru niedokrwiennego mózgu.
Aspirin® Cardio - Informacja o leku
Lek zawiera kwas acetylosalicylowy i jest dostępny bez recepty. Bayer Sp. z o.o.
Al. Jerozolimskie 158, 02-326 Warszawa.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
