Aby utrzymać dobry stan zdrowia, trzeba dbać o siebie każdego dnia. Kluczowe pytania rozpoczynają się od słów: „Co?”, „Kiedy?”, „Jak?”, „Ile?” i „Z czym?”, ale lista jest oczywiście dłuższa. Podstawą jest świadome życie. Na czym ono polega? Na odpowiednim kształtowaniu każdego aspektu życia, nad którym mamy kontrolę. Świadomość ma dziś kluczowe znaczenie w niemal każdej sferze życia. Jedną z nich jest bez wątpienia dbałość o kondycję serca.
1 Świadoma rezygnacja z „niezdrowych przyjemności”
Palenie tytoniu jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób układu krążenia. Szczególnie niepokojące jest to, że palacze świadomie narażają swoje zdrowie. Bądź co bądź palenie jest jednym z niewielu czynników ryzyka, które można eliminować, dokonując świadomych wyborów życiowych.(1) Oprócz nikotyny dym papierosowy zawiera szereg innych toksycznych związków: substancje smoliste, tlenek węgla, formaldehyd i cyjanowodór. Palenie papierosów prowadzi do nadciśnienia, wysokiego poziomu cholesterolu, a nawet udaru czy zawału serca.(2) Z tego powodu zdecydowanie zaleca się rzucenie palenia – nawet pod okiem specjalisty. Na wyrwanie się ze szponów nałogu nigdy nie jest za późno!
Oprócz rezygnacji z palenia kluczowe znaczenie dla zapobiegania chorobom układu krążenia ma ograniczenie spożycia alkoholu.(1) Niektórzy uważają, że picie alkoholu w niewielkich ilościach – na przykład pół lampki czerwonego wina – ma korzystny wpływ na zdrowie. Mówi się, że podwyższa stężenie „dobrego” cholesterolu w organizmie, obniża ryzyko powstawania zakrzepów i chroni tętnice.(3) Jak każda substancja, wino działa inaczej na każdą osobę. Dlatego warto skonsultować się z lekarzem, aby dowiedzieć się, czy jest wskazane w konkretnym przypadku.
2 Regularne badania profilaktyczne
Aby świadomie kształtować styl życia, trzeba mieć odpowiednią wiedzę. Zdrowe serce to podstawa i warto w odpowiedni sposób o nie dbać. Regularne badania profilaktyczne przynoszą dwutorowe korzyści: prawidłowe wyniki przynoszą nam spokój ducha. Natomiast gdy z badań wynika, że wartości ciśnienia krwi, stężenia cukru, cholesterolu lub trójglicerydów we krwi są na granicy normy, można podjąć odpowiednio wczesne działania, aby zapobiec progresji do poważniejszego stanu, który może zakończyć się udarem lub zawałem serca.
Oprócz regularnych kontroli lekarskich należy też przyjrzeć się bliżej chorobom układu krążenia występującym w rodzinie, ponieważ pewną rolę w ich rozwoju odgrywa czynnik genetyczny.(1) Mając świadomość zagrożeń, można łatwiej i skuteczniej zmienić styl życia, aby chronić się przed zagrożeniami.
3 Świadome wybory żywieniowe
Organizm wykorzystuje to, co jemy i pijemy. Warto więc zwracać uwagę na to, jakie składniki odżywcze dostarczamy z dietą, aby organizm działał prawidłowo. Wiele chorób układu krążenia ma źródło w nieprawidłowym odżywianiu. Kluczowe znaczenie ma utrzymywanie równowagi pomiędzy składnikami odżywczymi dostarczanymi z pokarmami i napojami. Organizm potrzebuje witamin i minerałów, białka, tłuszczów i węglowodanów. Aby zmniejszyć ryzyko otyłości, zaleca się przede wszystkim spożywanie warzyw i owoców bogatych w błonnik, a także ograniczenie pokarmów zawierających duże ilości cukru i tłuszczów nasyconych. Warto też ograniczyć spożycie sodu, ponieważ jego nadmiar w diecie zwiększa ryzyko nadciśnienia krwi, które z kolei może prowadzić do zawału.(1)
4 Regularna aktywność fizyczna
Regularny ruch ma zbawienny wpływ na zdrowie. Godzinny trening 3 razy w tygodniu zapobiega otyłości i powiązanym z nią schorzeniom.(4) Zalecana jest aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności przez co najmniej 30 minut dziennie, 5 dni w tygodniu (tj. 150 minut tygodniowo), aktywność fizyczna o wysokiej intensywności przez 15 minut dziennie, 5 dni w tygodniu (75 minut tygodniowo), lub połączenie obu tych schematów w sesjach trwających co najmniej 10 minut. W niektórych przypadkach odpowiednie mogą być także krótsze sesje (10-minutowe), zwłaszcza u osób o bardzo osłabionej kondycji fizycznej.(1) U osób wymagających kontroli stężenia lipidów lub masy ciała, proponuje się dłuższe ćwiczenia, odpowiednio 40 i 60–90 minut dziennie. Ruch ma również korzystny wpływ na przepływ krwi i wzmacnia serce.
Wśród różnych form aktywności fizycznej, które przynoszą korzyści zdrowotne, najczęściej wymienia się bieganie, zwłaszcza w plenerze. Przebywanie na łonie natury pomaga się wyciszyć i odprężyć oraz pozbyć nagromadzonego stresu.
Nowe badania wskazują ponadto na nieznane dotąd korzyści, jakie daje światło słoneczne. Uwalniając tlenek azotu magazynowany w skórze, przyczynia się do obniżenia wysokiego ciśnienia krwi. Efekt ten nie jest skutkiem oddziaływania witaminy D, a promieniowania UV.(5) Kluczowe znaczenie ma tutaj ostrożność i umiar, ponieważ nadmierne narażenie na słońce może prowadzić do raka skóry.
5 Przyjmowanie odpowiednich leków w celu profilaktyki lub leczenia schorzeń.
Świadomy styl życia obejmuje także przyjmowanie odpowiednich leków zarówno w celach leczniczych, jak i profilaktycznych. Aspirin® Cardio 100 mg utrudnia powstawanie zakrzepów, zmniejszając ryzyko zawału serca. Kwas acetylosalicylowy, czyli substancja czynna leku, pomaga zapobiegać agregacji płytek krwi. W ten sposób chroni organizm przed powstawaniem zakrzepów, które mogą prowadzić do zwężenia lub niedrożności naczyń krwionośnych.(6) Niskie dawki aspiryny można rozważać w ramach profilaktyki pierwotnej chorób układu krążenia u osób dorosłych z wieloma czynnikami ryzyka.
Piśmiennictwo
- (1) Piepoli MF, Hoes AW, Agewall S, et al. 2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: The Sixth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of 10 societies and by invited experts) Developed with the special contribution of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR). Eur Heart J. 2016;37(29):2315-2381. doi:10.1093/eurheartj/ehw106. Return to content
- (2) Onor IO, Stirling DL, Williams SR, et al. Clinical Effects of Cigarette Smoking: Epidemiologic Impact and Review of Pharmacotherapy Options. Int J Environ Res Public Health. 2017;14(10):1147. Published 2017 Sep 28. doi:10.3390/ijerph14101147. Return to content
- (3) Teissedre PL, Stockley C, Boban M, Ruf JC, Ortiz AM, Gambert P, Flesh M. The effects of wine consumption on cardiovascular disease and associated risk factors: a narrative review. OENO One, 52(1), 67-79. Return to content
- (4) Piercy KL, Troiano RP, Ballard RM, et al. The Physical Activity Guidelines for Americans. JAMA. 2018;320(19):2020-2028. doi:10.1001/jama.2018.14854. Return to content
- (5) Weller RB, Wang Y, He J, et al. Does Incident Solar Ultraviolet Radiation Lower Blood Pressure? J Am Heart Assoc. 2020;9(5):e013837. doi:10.1161/JAHA.119.013837. Return to content
- (6) Apirin Cardio – ulotka dla pacjenta. Dostępna na stronie: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public Return to content