Nadgodziny w pracy mogą szkodzić sercu

Nadgodziny – zjawisko znane każdemu. Czasami potrzeba tylko jednej lub dwóch godzin, aby nadrobić zaległości, a czasami jeszcze więcej. Ale czy nadgodziny mogą mieć wpływ na rozwój chorób związanych z sercem? Japończycy ukuli nawet na to specjalne słowo: „karosi” dosłownie oznacza śmierć z przepracowania.⁽¹⁾

Grupa naukowców pod kierownictwem Miki Kivimäkiego i Marianny Virtanen przeprowadziła badanie Whitehall II, aby ocenić zwyczaje zawodowe i stan zdrowia pracowników brytyjskiej służby cywilnej, a także częstość występowania wśród nich zawałów serca i podobnie powszechnej dławicy piersiowej – skurczów miażdżycowo zmienionych tętnic wieńcowych. Stwierdzili oni, że regularna praca w nadgodzinach przez trzy do czterech godzin dziennie wiąże się z częstszym występowaniem choroby wieńcowej.⁽²⁾

W obecnej analizie badania, rozpoczętego w 1985 r., przyjrzano się wynikom uzyskanym od ponad 6 tys. brytyjskich urzędników państwowych (4262 mężczyzn i 1752 kobiet) w wieku 39–61 lat, których pytano o liczbę godzin spędzanych codziennie w pracy. W ciągu trwającej średnio 11 lat obserwacji wśród 6014 osób wystąpiło 369 przypadków śmiertelnej choroby wieńcowej oraz ataków serca (zawałów) lub dławicy piersiowej.⁽²⁾

W badaniu, opublikowanym w European Heart Journal, zidentyfikowano szereg możliwych wyjaśnień związku między pracą w nadgodzinach a chorobami serca, w tym charakterystyczny wzorzec zachowania (osoby pracujące po godzinach częściej są agresywne, rywalizacyjne i spięte), depresję, lęk i zaburzenia snu, które mogą przyczyniać się do problemów z układem krążenia.⁽²⁾ Ponadto pracownicy, którzy pracują w nadgodzinach, częściej pracują i odmawiają pozostania w domu podczas choroby. Jednym z minusów przyspieszonego tempa życia jest przechodzenie od jednej stresującej sytuacji do drugiej bez uporania się z nimi. Choć stres ma głównie charakter psychiczny, to wyzwala pierwotną reakcję typu „walcz albo uciekaj” uruchamiającą się w przypadku fizycznego zagrożenia: zwiększa się tętno, wzrasta ciśnienie krwi, przyspiesza oddech. Przewlekłe doświadczanie stresu może pozbawić organizm energii, a nawet doprowadzić do problemów z sercem.⁽¹⁾

Autorzy podkreślili, że konieczne są dalsze pogłębione badania, aby zrozumieć szczegóły bezpośredniej korelacji między pracą w godzinach nadliczbowych a chorobami serca, między innymi to, czy powrót do normalnych godzin pracy po długim okresie nadgodzin mógłby zmniejszyć ryzyko problemów z sercem.⁽²⁾

Wnioski te mogłyby zostać zmodyfikowane przez podobne badania dotyczące innych rodzajów pracy. Zespół Virtanen badał tylko pracowników umysłowych sektora budżetowego, a potrzebne są podobne badania obejmujące pracowników fizycznych i pracowników sektora prywatnego, aby dokładniej zrozumieć tę kwestię.⁽²⁾

Badanie wyraźnie pokazuje, że równowaga między pracą a życiem prywatnym ma kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowia. Jest wiele prostych rzeczy, które możesz zrobić w swoim codziennym życiu, by chronić silnik swojego ciała nawet wtedy, gdy jesteś w pracy, np. wybrać się w przerwie na lunch na krótki spacer na świeżym powietrzu, wybrać schody zamiast windy, zastąpić słodkie przekąski świeżymi owocami i warzywami. Dobrym pomysłem jest również wstanie z krzesła i rozciąganie się przez cztery lub pięć minut lub wykonanie kilku ćwiczeń gimnastycznych przy biurku. Pobudzenie krążenia może też zwiększyć wydajność umysłową. Kup rośliny doniczkowe, by ożywić swoje biuro i odświeżyć powietrze. Stwórz radosną atmosferę, wyposażając biuro w kolorowe przybory papiernicze, notesy itp. Jedynym ograniczeniem jest Twoja wyobraźnia, kreatywność i elastyczność miejsca pracy. Włącz także ćwiczenia na wytrzymałość, siłę, równowagę i elastyczność, które mogą poprawić Twoją kondycję i sprawność fizyczną.⁽³⁾

Osoby z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym mogą na podstawie badania lekarskiego stosować leki przeciwpłytkowe, takie jak Aspirin^® Cardio w celu pierwotnej prewencji chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym. Lek ten pomaga zapobiegać problemom sercowo-naczyniowym poprzez utrudnianie powstawania zakrzepów i zmniejszanie ryzyka zawałów.⁽⁵⁾ Nie zaniedbuj tej sprawy, aż dokonają się szkody.⁽⁴⁾